Tôn vinh Trần_Lãm

Trần Lãm được nhân dân lập đền thờ nhiều nơi ở Vùng duyên hải Bắc Bộ, nhất là 2 tỉnh Nam ĐịnhThái Bình.

Tại Thái Bình, Trần Lãm được thờ làm thành hoàng làng tại đình Bo (phường Kỳ Bá), đình Cự Lộng, đình Lạc Đạo (phường Trần Lãm) và miếu Vua Lãm ở thành phố Thái Bình. Tên tuổi của Sứ quân Trần Lãm cũng được đặt cho phường Trần Lãm, các trường tiểu học và THCS Trần Lãm, đường Trần Lãm và khu đô thị Trần Lãm,... ở thành phố này. Đình Bo toạ lạc trên diện tích 1134m2 thuộc phường Kỳ Bá, Tp Thái Bình. Viện thông tin khoa học Việt Nam đã khẳng định: Đình Bo thờ tướng quân Trần Lãm có nguồn gốc vốn dòng thị tộc Bách Việt, gia đình di cư xuống lưu vực Sông Hồng định cư ở Kỳ Bá. Đình Bo là một mốc son trong bản đồ du lịch khi tìm về nguồn cội Kỳ Bố Hải Khẩu thời nhà Đinh. Để rồi sang thế kỷ XII, vua Lý Nhân Tông đã về đất này cày tịnh điền. Hàng năm vào dịp tháng 8 và tháng 10 âm lịch (ngày sinh và ngày mất của tướng quân Trần Lãm) là phường Kỳ Bá long trọng tổ chức lễ hội truyền thống đình Bo.[17] Chùa Phú Lạc có tên chữ là Ngái Lăng tự, theo dân gian thì ngôi chùa này được xây dựng từ trước thế kỷ thứ X. Thời Trần Minh Công làm chủ ở Bố Hải Khẩu, chùa là địa điểm đóng quân của Minh Công, là "thao trường" luyện võ để dẹp loạn các sứ quân khác trong loạn "Thập nhị sứ quân". Để động viên tướng sĩ, Minh Công đã lấy ngày mồng 1 tháng 2 để tổ chức mở hội khao quân ăn mừng chiến thắng. Sau ngày Trần Minh Công qua đời, dân lập cung thờ ông ngay tại chùa và từ ngày ấy, hàng năm dân làng lại mở hội vào ngày mồng 1 tháng 2 để tưởng nhớ về ông.[18]

Tại Nam Định, Ông được thờ ở đền Xám, xã Hồng Quang huyện Nam Trực tỉnh Nam Định. Tương truyền đây cũng là nơi ông lập căn cứ tới khi mất. Cuốn ngọc phả:"Sứ quân ở Bố Hải Khẩu Trần Minh Công"do tiến sĩ Lê Tung viết ngày 2 tháng 10 niên hiệu Hồng Đức thứ 18 (1487) hiện còn lưu giữ tại đình có ghi lại sự kiện lúc sinh thời Trần Minh Công có qua xứ Lạc Đạo, thấy nơi đây phong cảnh hữu tình,dân cư thuần phác bèn lập sinh từ, giúp địa phương khơi ngòi, đắp đập, tạo dựng làng xã. Ông mất vào ngày 10 tháng 10 tại thôn Lạc Đạo. Vua Đinh Tiên Hoàng sai dân sở tại phụng thờ, hàng năm mở hội tế lễ và phong mỹ tự"Quốc đô Thành hoàng". Lễ hội đình Xám được tổ chức vào các ngày 17, 18 và 19 tháng 8 âm lịch hàng năm.

Trần Lãm cũng được lập đền thờ ở đình Liễu Nha, đình Đông và đình Tây thuộc xã Mỹ Phúc (Mỹ Lộc, Nam Định). Hiện nay, sau nhiều lần trùng tu, tôn tạo, hai ngôi đình vẫn giữ được những nét kiến trúc cổ. Lễ hội 2 đình được tổ chức vào ngày 10 tháng tư âm lịch hằng năm. Đình Phú Hào ở xã Điền Xá, huyện Nam Trực là nơi thờ Quốc đô thành hoàng Trần Lãm với lễ hội được mở vào các năm tý, ngọ, mão, dậu.[19]

Tại thành phố biển Hải Phòng, Trần Lãm được thờ ở di tích đình Cung Chúc và miếu Chiều Bàng xã Trung Lập, huyện Vĩnh Bảo với tôn xưng Hải Khẩu Đài Bàng. Tại miếu Chiều Bàng thờ Trần Lãm vẫn còn 2 câu đối cổ là “Thần công bảo ánh minh thiên cổ. Thánh trạch linh từ hựu vạn dân” và “Tiền đường thủy điển sở hồng biên. Hậu đáo yên bình lục hương long”.[20]

Tại Hải Dương, di tích đình Dậu Trì cũng là nơi thờ Trần Minh Công. Nằm ở thôn Dậu Trì xã Hồng Thái,huyện Ninh Giang, Đình Dậu Trì là nơi thờ Thành hoàng làng Trần lãm hiệu là Trần Minh Công người có công phù giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân lập nên cơ nghiệp nhà Đinh thế kỷ thứ 10. Sau khi mất âm phù nhà Trần đánh giặc Nguyên thế kỉ 13.[21]

Tên tuổi của tướng quân Trần Lãm được đặt cho các đường Trần Lãm ở Thái Bình; ở Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh hay đường Trần Minh Công ở thị trấn Thiên Tôn, Hoa Lư, Ninh Bình.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Trần_Lãm http://ditichlichsuvanhoa.com/dttc/DINH---CHUA-DO-... http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvs... http://baonamdinh.com.vn/channel/5093/201310/nam-d... http://hanoimoi.com.vn/Ban-in/1000_nam_thang_long/... http://ninhgiang.haiduong.edu.vn/nhom_tin_tuc.aspx... http://dienxa-namtruc.namdinh.gov.vn/xadienxa/2358... http://thaibinh.gov.vn/ct/news/Lists/Dia%20chi%20T... http://thaibinh.gov.vn/dukhach/Pages/di-tich-danh-... http://thaibinhtv.vn/tin-tuc/he-thong-di-tich-lich... http://thuvienphapluat.vn/van-ban/Xay-dung-Do-thi/...